Είναι αλήθεια ότι την άνοιξη μεγάλη μερίδα ατόμων ταλαιπωρείται από αλλεργίες. Η κορύφωση των αλλεργιών παρατηρείται αυτήν την εποχή, καθώς η ανθοφορία, σε συνδυασμό με την καλοκαιρία και την αναπαραγωγή διαφόρων μικροοργανισμών και εντόμων, οδηγεί στην ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων αλλεργιογόνων στην ατμόσφαιρα.

Αλλεργία είναι η αντίδραση του οργανισμού σε μία ξένη και μη φιλική προς αυτόν ουσία (αλλεργιογόνο). Η συγκεκριμένη αντίδραση χαρακτηρίζεται συνήθως από έκκριση ουσιών σε αρκετά μεγαλύτερη ποσότητα από τη φυσιολογική και οδηγεί στην εμφάνιση συμπτωμάτων, όπως κνησμός, δακρύρροια, φτέρνισμα, ρινικές βλέννες ή σε πιο ακραίες περιπτώσεις μέχρι και αναφυλακτικό σοκ.

Πρόσφατες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ευρώπη και την Ιαπωνία έχουν εντοπίσει τέσσερις βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα την πιθανότητα εμφάνισης κοινών αλλεργικών παθήσεων:
Η κληρονομικότητα. Αν ένας από τους δύο γονείς πάσχει από κάποιας μορφής αλλεργία, τότε το παιδί έχει 30% πιθανότητα να παρουσιάσει αλλεργική προδιάθεση. Αν είναι αλλεργικοί και οι δύο γονείς, η συγκεκριμένη πιθανότητα αυξάνεται στο 60%.

Η πρώιμη έκθεση του ατόμου σε οποιαδήποτε «ξένη» ουσία. Γενικά, τα αλλεργιογόνα διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

Αλλεργιογόνα που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα, όπως μικροοργανισμοί της σκόνης, τρίχες, φτερά, χνούδι κατοικιδίων, σπόροι βακτηριδίων ή μυκήτων, γύρη φυτών, κ.λ.π.
Τροφικά αλλεργιογόνα, όπως το αυγό, τα θαλασσινά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, συντηρητικά και διάφορες χρωστικές ουσίες τροφίμων.
Δερματικά αλλεργιογόνα, όπως τα καλλυντικά, οι φαρμακευτικές αλοιφές, το λάτεξ, κ.λ.π.
Ενέσιμα αλλεργιογόνα, στα οποία συγκαταλέγονται κυρίως τσιμπήματα διαφόρων εντόμων, καθώς και φάρμακα σε ενέσιμη μορφή.
Απαραίτητη προϋπόθεση, ωστόσο, για να εμφανίσει κάποιος αλλεργία είναι να έχει «γνωρίσει» νωρίτερα ο οργανισμός το υπεύθυνο αλλεργιογόνο. Για παράδειγμα, η αλλεργία στις μέλισσες δεν εμφανίζεται ποτέ με την πρώτη φορά, αλλά θα πρέπει το άτομο να έχει τσιμπηθεί τουλάχιστον μία φορά στο παρελθόν και να έχει παρουσιάσει σχετικά ενοχλήματα.

Η ρύπανση του περιβάλλοντος, η οποία σχετίζεται με τα επίπεδα του όζοντος και του διοξειδίου του αζώτου στην ατμόσφαιρα. Αποδεικνύεται μέσα από μελέτες ότι οι αλλεργίες είναι πιο συχνές στους ενήλικους και τα παιδιά που ζουν σε ακτίνα 100μ. από τους πολυσύχναστους δρόμους, σε σχέση με εκείνους που διαμένουν σε λιγότερο μολυσμένες περιοχές.

Η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας στους εσωτερικούς χώρους. Μπορεί οι σύγχρονες κατοικίες να διαθέτουν όλες τις ανέσεις (μόνωση, διπλά τζάμια, κεντρική θέρμανση), όμως περιορίζουν σημαντικά την ανακύκλωση του αέρα που φτάνει να πραγματοποιείται το πολύ μέχρι μία φορά την ώρα. Δημιουργείται, συνεπώς, ένα περιβάλλον με υψηλά επίπεδα υγρασίας που ευνοεί την ανάπτυξη μικροσωματιδίων που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα.

Η διάκριση των διαφόρων τύπων αλλεργίας προκύπτει άμεσα από το είδος του αντίστοιχου αλλεργιογόνου και του σημείου εισόδου του στον οργανισμό. Συνεπώς, υπάρχουν οι:
Αναπνευστικές αλλεργίες, οι οποίες επηρεάζουν κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και τα μάτια. Κύριοι εκφραστές αυτής της κατηγορίας αλλεργιών είναι η αλλεργική ρινίτιδα, το βρογχικό άσθμα και η αλλεργική επιπεφυκίτιδα.

Η αλλεργική ρινίτιδα οφείλεται κατά κύριο λόγο στη γύρη των λουλουδιών. Πλήττει περίπου το 20% του πληθυσμού και παρατηρείται κυρίως στην ενδοχώρα. Πιθανά συμπτώματα που την συνοδεύουν είναι το συνάχι, η βουλωμένη μύτη, ο πονοκέφαλος, το φτέρνισμα και ο ξηρός βήχας.

Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα προκύπτει κυρίως από τη γύρη των φυτών και τους διάφορους αιωρούμενους μικροοργανισμούς. Αφορά συνήθως εφήβους και νέα άτομα και είναι δύσκολη στη θεραπεία. Συνοδεύεται από μέτρια έως σοβαρά ενοχλήματα στους οφθαλμούς, όπως φαγούρα, «κάψιμο», δακρύρροια, κοκκίνισμα, «τσίμπλιασμα» και φωτοφοβία.

Δερματικές αλλεργίες, οι οποίες προκαλούνται από ουσίες που έρχονται σε επαφή με το δέρμα. Περιλαμβάνουν την ηλιακή κνίδωση1, την κνίδωση εκ ψύχους, τις αλλεργικές φωτοδερματίτιδες, καθώς και τις δερματίτιδες εξ επαφής.

Τροφικές αλλεργίες, οι οποίες είναι ανώμαλες ανοσοποιητικές αντιδράσεις σε μια τροφή που είναι αβλαβής για τους περισσότερους ανθρώπους. Όταν το αλλεργικό άτομο καταναλώνει τη συγκεκριμένη τροφή, τα αναπτυσσόμενα αντισώματα απελευθερώνουν χημικές ουσίες που προκαλούν ποικίλα αλλεργικά συμπτώματα και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο αναπνευστικό και το καρδιαγγειακό σύστημα, τη γαστρεντερική οδό ή το δέρμα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τροφική αλλεργία διαφέρει από την τροφική δυσανεξία. Η τροφική αλλεργία επιβαρύνει το ανοσοποιητικό σύστημα και συνεπάγεται την άμεση αντίδραση του ατόμου στην «ύποπτη» τροφή με συνεπακόλουθα συμπτώματα.

Αντίθετα, η τροφική δυσανεξία συχνά αναφέρεται και ως «κρυφή αλλεργία», καθώς δεν υπάρχει συνήθως εμφανής και άμεση αντίδραση του οργανισμού κατά την κατανάλωση της τροφής στην οποία παρουσιάζει ευαισθησία. Με άλλα λόγια, ο οργανισμός επιβαρύνεται σταδιακά, μέχρι που τελικά φτάνει στα όριά του και εκδηλώνει τα συμπτώματα.

Αλλεργίες που οφείλονται στο τσίμπημα των υμενοπτέρων εντόμων (της μέλισσας ή της σφήκας), των κουνουπιών ή της θαλάσσιας μέδουσας. Συνήθως, στο σημείο του δήγματος (τσιμπήματος) προκαλείται μία μικρή αντίδραση (ερυθρότητα, πόνος και ήπιο οίδημα). Στους πιο ευαίσθητους οργανισμούς είναι πιθανή η εμφάνιση ακραίων συμπτωμάτων, όπως πρήξιμο εκτεταμένης περιοχής, κνίδωση, μέχρι και αλλεργικό σοκ.

Οι αλλεργίες έχουν πλέον εξελιχθεί σε σύγχρονη μάστιγα. Είναι ένα πρόβλημα που γίνεται χρόνο με τον χρόνο σοβαρότερο σε όλες τις αναπτυγμένες κοινωνίες και πλήττει ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού. Έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί κατά καιρούς ανά τον κόσμο έχουν καταλήξει στα εξής εντυπωσιακά επιδημιολογικά συμπεράσματα:

Οι αλλεργίες είναι η έκτη αιτία χρόνιας νόσου. Προσβάλλουν το 35% των Ευρωπαίων και το 25% του αμερικανικού πληθυσμού.
Ένα στα τρία άτομα εκδηλώνει κάποια αλλεργία σε δεδομένη στιγμή της ζωής του.
Η αλλεργική ρινίτιδα προσβάλλει το 15 – 20% των ατόμων ηλικίας κάτω των 30 ετών στην Ελλάδα και την
Ευρώπη και είναι η πιο συχνή νόσος για τα παιδιά.
Το άσθμα είναι η πρώτη αιτία σχολικής απουσίας και η τέταρτη κατά σειρά αιτία απουσίας από την εργασία. Στην Ελλάδα το 5 – 10% υποφέρει από άσθμα, ενώ στις Η.Π.Α. το άσθμα ευθύνεται για 5.000 θανάτους τον χρόνο.
Ένα στα έξι παιδιά εμφανίζει δερματικές ασθένειες που σχετίζονται με την αλλεργία, ιδιαίτερα ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα).
Ένας στους είκοσι ανθρώπους εμφανίζει το οιδηματώδες εξάνθημα που προκαλεί κνησμό και είναι γνωστό ως «κνίδωση».
Το 10% του πληθυσμού παρουσιάζει έντονη αλλεργική αντίδραση από τσιμπήματα εντόμων.
Ο ουσιαστικότερος τρόπος αντιμετώπισης αρκετών αλλεργιών έγκειται στον εντοπισμό των υπεύθυνων αλλεργιογόνων. Υπάρχουν αρκετές δοκιμασίες που μπορούν να αποκαλύψουν αν τα εμφανιζόμενα συμπτώματα οφείλονται σε κάποια πιθανή αλλεργία:

Δερματική δοκιμασία μέσω νυγμού. Συνήθως, το τεστ γίνεται στο δέρμα του αντιβραχίου ή της πλάτης. Η λειτουργία του βασίζεται στην εισαγωγή μέσα στο δέρμα μικρής ποσότητας αλλεργιογόνου σε προκαθορισμένη σύσταση. Αν το άτομο είναι αλλεργικό, το δέρμα του θα εμφανίσει μέσα σε είκοσι λεπτά έντονο ερεθισμό. Η έκταση του ερεθισμού αναλογεί κατά προσέγγιση στο μέγεθος της αλλεργίας στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο.

Η δερματική δοκιμασία μέσω νυγμού εισάγει στο δέρμα τόσο μικρή ποσότητα αλλεργιογόνου που είναι απόλυτα ασφαλής και μπορεί να πραγματοποιηθεί σχεδόν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Παράλληλα, είναι κατάλληλη για τον έλεγχο της επίδρασης είκοσι με τριάντα αλλεργιογόνων ανά εξέταση.

Επιδερμική δοκιμασία. Στη δοκιμασία αυτή, διαλύματα κοινών αλλεργιογόνων που προκαλούν δερματίτιδα εξ επαφής - όπως διάφορα συστατικά καλλυντικών, το νικέλιο ή τα συντηρητικά - τοποθετούνται στο δέρμα της πλάτης και αφήνονται εκεί, κάτω από έναν ειδικό επίδεσμο, για τρεις ημέρες. Αν το δέρμα αναπτύξει μία ερυθρά, οιδηματώδη πλάκα που προκαλεί κνησμό, το αποτέλεσμα είναι θετικό. Το συγκεκριμένο τεστ, σε συνδυασμό με το ιστορικό δερματικών συμπτωμάτων, έχει υψηλό ποσοστό ακρίβειας.

Αιματολογική εξέταση. Σε αντίθεση με τις δερματικές δοκιμασίες, οι αιματολογικές εξετάσεις (γνωστές ως “CAP-RAST”) μπορούν να μετρήσουν με ακρίβεια την ποσότητα του αντισώματος της αλλεργίας που υπάρχει στο αίμα και τα αποτελέσματα βαθμολογούνται συνήθως βάσει κλίμακας από το 0 έως το 6. Όταν δεν ανιχνεύεται καθόλου ή ανιχνεύεται ελάχιστη ποσότητα αντισώματος (0 ή 1), το άτομο δεν εμφανίζει μεγάλη πιθανότητα να προσβληθεί από κάποια αλλεργική νόσο. Όπως και στις δερματικές δοκιμασίες, έτσι και στις αιματολογικές εξετάσεις μπορούν να ελεγχθούν 20 με 30 αλλεργιογόνα σε κάθε δείγμα αίματος.

Η καλύτερη προληπτική θεραπεία μιας αλλεργίας είναι η αποφυγή των αλλεργιογόνων, όσο φυσικά αυτό είναι εφικτό. Βέβαια, υπάρχουν αλλεργιογόνα, ειδικά τα περιβαλλοντικά, τα οποία δεν είναι δυνατόν να αποφευχθούν, όπως τα μικρόβια, η γύρη των λουλουδιών, το τσίμπημα των εντόμων, η σκόνη του σπιτιού, κ.λ.π. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αυτό που συνιστάται είναι η περιορισμένη έκθεση στις αλλεργιογόνες ουσίες.

Πιο συγκεκριμένα:

Aποφύγετε τις εστίες πρασίνου ή την ύπαιθρο στο διάστημα 7 - 10 π.μ. και 3 - 5 μ.μ., όταν δηλαδή παρατηρείται η μεγαλύτερη παραγωγή γύρης, ειδικά τις ημέρες που έχει άνεμο.
Χρησιμοποιήστε γυαλιά ηλίου που να καλύπτουν μεγάλο μέρος του προσώπου σας, έτσι ώστε να περιοριστεί η άμεση έκθεση των ματιών σας σε αλλεργιογόνα.
Αποφύγετε με κάθε τρόπο δραστηριότητες όπως καθάρισμα χώρων πρασίνου, κλάδεμα, κούρεμα γρασιδιού.
Αποφύγετε την επαφή με χαλιά, μοκέτες και «βαριές» κουρτίνες, διότι κατακρατούν μεγάλες ποσότητες σκόνης.
Να καθαρίζετε συχνά τα φίλτρα του κλιματιστικού σας.
Χρησιμοποιήστε ηλεκτρική σκούπα νέας γενιάς με φίλτρο.
Αποφύγετε τα τριχωτά παιχνίδια ή τουλάχιστον να τα πλένετε τακτικά.
Να καθαρίζετε συχνά τα ρούχα σας σε θερμοκρασίες πάνω από 60 βαθμούς.
Αν είστε αλλεργικός σε κάποια οικιακά ζώα, αποφύγετε την κατοχή τους. Αν αυτό είναι δύσκολο, προσπαθήστε να τα πλένετε τακτικά και μην τα βάζετε στα υπνοδωμάτια
Πολλές φορές, ωστόσο, η αντιμετώπιση μιας αλλεργίας απαιτεί τη λήψη κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Υπάρχουν ομάδες φαρμάκων που μπορούν, όχι μόνο να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα, αλλά και να μειώσουν την αυξανόμενη φλεγμονή των ιστών που προκαλούν οι χρόνιες αλλεργίες:

Αποσυμφορητικά. Δρουν συστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τα τοιχώματα της μύτης, προκαλώντας συρρίκνωση του ρινικού ιστού και ανακούφιση της ρινικής συμφόρησης. Τα φάρμακα αυτά ενεργούν γρήγορα και είναι πολύ αποτελεσματικά, αλλά καλό είναι να μην χρησιμοποιούνται για μεγάλες χρονικές περιόδους, καθώς η διακοπή της αιμάτωσης λόγω αγγειοσυστολής μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους ιστούς και να επιδεινώσει τα συμπτώματα.

Βρογχοδιασταλτικά. Ενεργούν χαλαρώνοντας τον μυ που προκαλεί στένωση των αεραγωγών των πνευμόνων στα άτομα που πάσχουν από άσθμα. Δρουν γρήγορα και είναι πολύ αποτελεσματικά στα άτομα με άσθμα ήπιας μορφής, τα οποία εκδηλώνουν περιστασιακά κρίσεις συριγμού μετά την επαφή με κάποιο αλλεργιογόνο ή ύστερα από άσκηση. Αν το άσθμα είναι σοβαρότερης μορφής, καλό θα ήταν να μη βασίζεστε σε αυτά, καθότι δεν θεραπεύουν την αυξανόμενη χρόνια φλεγμονή.

Ενυδατικά - Αντικνησμώδη. Ανακουφίζουν και ενυδατώνουν το δέρμα και αποτελούν την κυριότερη αγωγή για όλες τις δερματικές διαταραχές που προκαλούν κνησμό.

Αντισταμινικά. Εμποδίζουν τη δράση της ισταμίνης που απελευθερώνεται από τα σιτευτικά κύτταρα και είναι πολύ αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του κνησμού και του φτερνίσματος. Την τελευταία δεκαετία έχουν κυκλοφορήσει πολλά καινούρια σκευάσματα αντισταμινικών, τα επονομαζόμενα ως «Δεύτερης Γενιάς». Τα συγκεκριμένα αντισταμινικά έχουν το πλεονέκτημα να μην εισχωρούν στον εγκέφαλο και, κατά συνέπεια, να μην προκαλούν υπνηλία. Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς η λήψη του φαρμάκου δεν επηρεάζει πλέον την ικανότητα του ατόμου να επιτελεί πολύπλοκες εργασίες, όπως η οδήγηση ή ο χειρισμός μηχανημάτων. Παράλληλα, τα αντισταμινικά δεύτερης γενιάς εμφανίζουν λιγότερες πιθανότητες να προκαλέσουν ξηροστομία.

Αντιαλλεργικά φάρμακα. Είναι κατάλληλα για τη θεραπεία αλλεργικών νόσων, όπως της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας, της αλλεργικής ρινίτιδας και του άσθματος και ενδείκνυνται κυρίως για παιδιά που χρειάζονται μακροχρόνια θεραπεία, όταν υπάρχει ανησυχία σχετικά με τις ανεπιθύμητες ενέργειες των υπόλοιπων ομάδων φαρμάκων.

Κορτικοστεροειδή. Είναι πολύ αποτελεσματικά για την ανακούφιση της φλεγμονής που χαρακτηρίζει τις χρόνιες δερματικές παθήσεις των αλλεργιών, την επίμονη και σοβαρή αλλεργική ρινίτιδα και το ήπιο και χρόνιο άσθμα. Παρόλο που η συγκεκριμένη ομάδα σκευασμάτων είναι πολύ αποτελεσματική, υπάρχει ανησυχία όσον αφορά τις ανεπιθύμητες ενέργειες (όπως η ακμή, η ερυθρότητα του προσώπου, η κατακράτηση υγρών, η χαλάρωση των μυών και το πεπτικό έλκος) που εμφανίζονται σχεδόν αναπόφευκτα όταν λαμβάνονται υπό τη μορφή δισκίων. Για τον λόγο αυτό, τα κορτικοστεροειδή διατίθενται ως ρινικά σπρέι για την αλλεργική ρινίτιδα, ως εισπνευστήρες για το άσθμα και ως κρέμες για τη θεραπεία των δερματικών αλλεργιών.

Πάντως, αν επιθυμείτε να απαλλαγείτε μία και καλή από τα ενοχλητικά και πολλές φορές επικίνδυνα αλλεργικά συμπτώματα, μπορείτε να προχωρήσετε στη μέθοδο της απευαισθητοποίησης με τα ειδικά εμβόλια, πάντοτε φυσικά κατόπιν ιατρικής συμβουλής. Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στην τακτική έγχυση στον οργανισμό μικρών ποσοτήτων συγκεκριμένων αλλεργιογόνων σε σταδιακά αυξανόμενες δόσεις, με σκοπό να «συνηθίσει» και να «εξοικειωθεί» ο οργανισμός μαζί τους και να μην αναπτύσσει αλλεργική αντίδραση στο μέλλον.

Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η απευαισθητοποίηση δεν έχει 100% αποτελεσματικότητα.

Περιορίζεται σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα (π.χ. γύρη, οικιακή σκόνη) και αφορά άτομα με ειδικού τύπου αλλεργική αντίδραση (π.χ. άσθμα). Επίσης, σημαντικό μειονέκτημα της συγκεκριμένης θεραπείας είναι ότι κάθε εμβόλιο δεν μπορεί να περιλαμβάνει παραπάνω από δύο ή τρία αλλεργιογόνα. Συνεπώς, διαρκεί αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα και μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τα τρία χρόνια.

Οι αλλεργίες είναι παθήσεις ύπουλες και επίμονες. Αν και τα περισσότερα συμπτώματα που τις συνοδεύουν είναι σχετικά «αθώα», υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις όπου μπορεί να παρουσιαστούν αλλεργικά σοκ. Συνεπώς, μην αφήνετε την κατάσταση στην τύχη της. Ενδιαφερθείτε για την αλλεργία σας και φροντίστε να γνωρίσετε καλύτερα αυτόν τον «εχθρό». Μάθετε τι είναι αυτό που σας προκαλεί αλλεργικά συμπτώματα και αντιμετωπίστε το...

πηγή: advancehealth.gr